واکنش ارقام تجاری و لاین های کلزا به جدایه ویروس موزاییک شلغم

ویروس موزاییک شلغم (turnip mosaic virus, tumv) یکی از شایع ترین ویروس های مزارع کلزا در ایران محسوب می شود. بهترین روش برای کنترل خسارت این ویروس استفاده از ارقام مقاوم می باشد. در پژوهش حاضر واکنش 11 رقم تجاری و دو لاین کلزا به جدایه هلندی tumv در شرایط گلخانه بررسی شد. بوته ها در مرحله 3-5 برگی و به روش انتقال مکانیکی با عصاره گیاه توتون آلوده به tumv مایه زنی و واکنش آن ها بر اساس شاخص شدت علایم و میزان جذب الایزا (od405)، چهار هفته و میانگین وزن های خشک و تر گیاهان هفت هفته پس از مایه زنی تعیین شد. این پژوهش با استفاده ازآزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در سه تکرار و هر تکرار شامل چهار واحد آزمایشی برای گیاهان شاهد و آلوده انجام شد. آلودگی ویروسی گیاهان با استفاده از آزمون rt-pcr تایید شد. بر اساس شاخص های مورد بررسی، اختلاف ارقام معنی دار بود، بطوریکه در سطح پنج درصد، لاین کرج3 به عنوان رقم متحمل، ژنوتیپ های rgs003 و کرج1 حساس، ژنوتیپ کرج2 بسیار حساس و سایر ژنوتیپ ها نیمه حساس شناخته شدند. نتایج نشان داد نرخ آلودگی برای همه ژنوتیپ ها یکسان بود. به رغم اینکه اختلاف میانگین جذب نوری الایزا بین گیاهان سالم و آلوده معنی دار بود، به استثنای رقم ساری گل،  شاخص میزان جذب الایزا بین گیاهان آلوده رقم ها و لاین های بررسی شده، اختلاف معنی دار نداشت. بین ارقام کلزا، فقط وزن تر و خشک لاین کرج2 به طور معنی داری در اثر آلودگی به ویروس کاهش نشان داد. در این پژوهش برای اولین بار نمره دهی (صفر تا هشت) برای شدت علایم گیاهان کلزا به tumv معرفی شد.